Obowiązujące od 1 stycznia 2019 roku przepisy wprowadzające do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa nakładają obowiązek raportowania schematów podatkowych. To nowelizacja nakładająca zupełnie nowe powinności między innymi na podmioty, które do tej pory zajmowały się doradztwem podatkowym. Obowiązki te dotyczą także firm wdrażających schematy podatkowe samodzielnie, bądź udziałem osób i instytucji zajmujących się doradztwem podatkowym.
Czym jest schemat podatkowy?
Dokładna definicja schematu podatkowego została przedstawiona w treści artykułu 86a § 1 pkt 10 Ordynacji podatkowej. Schemat podatkowy to czynności lub zespół powiązanych ze sobą działań, w których co najmniej jedna strona jest podatnikiem. Mogą one mieć istotny wpływ na powstanie bądź też niepowstanie obowiązku podatkowego. Schemat podatkowy musi posiadać:
- ogólną cechę rozpoznawczą i spełniać kryterium głównej korzyści, albo
- szczególną cechę rozpoznawczą, albo
- inną szczególną cechę rozpoznawczą.
Kryterium głównej korzyści będzie spełnione w przypadku, w którym podjęcie danej czynności gospodarczej było podyktowane spodziewaną korzyścią podatkową bądź korzyść podatkowa byłaby jedną z głównych korzyści. Zatem korzyść podatkowa musi być istotną lub determinującą przesłanką podjęcia danej decyzji biznesowej.
Z jakiego powodu powstał obowiązek przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych?
Obowiązek przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych jest konsekwencją powstania regulacji unijnych w zakresie automatycznej, obowiązkowej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania. Obowiązek ujawniania schematów podatkowych ma w przyszłości skutkować zmniejszeniem ilości przypadków, kiedy podatnik podejmuje się działań zaliczanych do systemu agresywnego planowania podatkowego.
Według polskiego ustawodawstwa regulacje związane z schematami podatkowymi i ich raportowaniem mogą w znacznym stopniu ograniczyć liczbę przeprowadzanych kontroli podatkowych w przedsiębiorstwach. Regulacje dotyczące osób zobowiązanych do raportowania schematów podatkowych zostały dokładnie wyjaśnione w treści aktualnie obowiązujących przepisów. Wskazane są tam trzy kategorie podmiotów, które są zobligowane do raportowania schematów podatkowych.
Kto jest zobowiązany do raportowania schematów podatkowych?
Pierwszą grupą są promotorzy. Mogą to być osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, szczególnie radcy prawni, adwokaci i doradcy podatkowi, pracownicy banku bądź też osoby zatrudnione w instytucjach finansowych oferujących klientom doradztwo lub wdrażanie rozwiązań podatkowych.
Drugą kategorią osób zobowiązanych do raportowania schematów podatkowych są korzystający. Według ustawy są to osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, którym udostępniane jest lub u których wdrażane jest uzgodnienie bądź też dokonywane są czynności służące wdrożeniu danego uzgodnienia.
Trzecią kategorią podmiotów zobowiązanych do raportowania schematów podatkowych są wspomagający. Mogą to być biegli rewidenci, notariusze, osoby świadczące usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, dyrektorzy finansowi czy księgowi, instytucje finansowe, banki, a także pracownicy wyżej wymienionych placówek, którzy z uwagi na zakres wykonywanych obowiązków zawodowych mogą bezpośrednio lub pośrednio udzielać pomocy, wsparcia bądź też porad dotyczących systemu podatkowego.
Schematy krajowe podlegają obowiązkowi raportowania
Informacja o schemacie podatkowym przekazywana jest w formie elektronicznej do Szefa KAS. Informacja może dotyczyć między innymi krajowych schematów podatkowych dotyczących przykładowo rozliczeń CIT, PIT oraz VAT.
Zgodnie z Ordynacją podatkową schematy krajowe podlegają obowiązkowi raportowania wówczas, gdy korzystający jest podmiotem kwalifikowanym, zaś jego koszty, przychody lub aktywa przekraczają 10.000.000 €. Zasada ta dotyczy także sytuacji, kiedy schemat odnosi się do rzeczy bądź praw o wartości rynkowej przekraczającej 2,5 miliona euro.
Schemat podatkowy, tak zwane uzgodnienie kwalifikowane, to pojęcie znacznie szersze niż optymalizacja podatkowa i obejście prawa podatkowego, a także korzyść podatkowa. Zagadnienie schematów podatkowych odnosi się zasadniczo do wszystkich podatników.
Źródło: BTTP Advisors – doradztwo podatkowe Warszawa
Więcej informacji:
https://www.podatki.gov.pl/mdr/
http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2020/1106
https://www.podatki.gov.pl/mdr/raportowanie-schematow-podatkowych-mdr/